Οι Λοκ, αφιέρωσαν τη ζωή τους στους πρόσφυγες βοηθώντας, μεταξύ άλλων, Πολωνούς, Εβραίους και Έλληνες μετά τον Α’ αλλά και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα ζευγάρι που για δεκαετίες βοηθούσε να σωθούν χιλιάδες πρόσφυγες στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ευρώπη, που έσωσε χιλιάδες Έλληνες πρόσφυγες σε μια απομακρυσμένη γωνιά της Ελλάδας
Την ιστορία τους έφερε ξανά στη δημοσιότητα ο «Νέος Κόσμος» παίρνοντας στοιχεία από μια πρόσφατη διάλεξη του δρ Παναγιώτη Διαμάντη, καθηγητή Μελετών Γενοκτονίας στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας Σίδνεϊ και διευθυντή του Αυστραλιανού Ινστιτούτου για το ολοκαύτωμα.
Όπως ανέφερε ο κ. Διαμάντης, το ζευγάρι Λοκ εγκαταστάθηκε το 1920 σ’ έναν μεσαιωνικό πύργο στην Ουρανούπολη της Χαλκιδικής – ένα χωριό που χτίστηκε από Μικρασιάτες πρόσφυγες. Οι Λοκ αναζωογόνησαν την ταπητουργία (χαλιά) στο παραθαλάσσιο αυτό χωριό, με σχέδια εμπνευσμένα από τα κοντινά μοναστήρια του Αγίου Όρους. Ένα από αυτά τα χαλιά με την ονομασία «Δημιουργία», εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο Powerhouse του Σίδνεϊ.
«Θέλω οι Έλληνες και οι Αυστραλοί να καταλάβουν το μήνυμα της ιστορίας της γενοκτονίας, όχι αναγκαστικά μέσω του πολέμου και του αίματος, αλλά και έξω από τον πόλεμο. Και, επίσης, από την αυστραλιανή άποψη, μέσω της συμβολής του ζευγαριού Λοκ», λέει ο κ. Διαμαντής και σημειώνει ότι η ιστορία των Λοκ και των χαλιών του πύργου της, είναι ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια των σχέσεων μεταξύ Αυστραλίας και Ελλάδας.
«Τέτοιες “ξεχασμένες” ιστορίες συνιστούν ισχυρά εργαλεία στην προώθηση της αλήθειας σχετικά με αυτά τα εθνικά θέματα, όπως είναι η ταυτότητα και η πολιτιστική κληρονομιά της Μακεδονίας. Επιδιώκουμε να κάνουμε την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας μέρος της ευρύτερης αυστραλιανής ιστορίας, μέσα από τη φωνή των Αυστραλών», εκτιμά ο καθηγητής
Η συμπόνια ήταν αυτό που έκανε την Τζόις να εξελιχθεί σε εκπαιδευμένη νοσοκόμα για δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες – για Εβραίους, Πολωνούς, Έλληνες… Νοσοκόμα και ακτιβίστρια, η Τζόις ήταν, επίσης, συγγραφέας δέκα βιβλίων, μία από τις πρώτες γυναίκες δημοσιογράφους στην Αυστραλία, αλλά και σχεδιάστρια ταπήτων (χαλιών).
Μετά την ένταξή τους στην Εταιρεία των Φίλων «Κουάκεροι» και με την όλη βοήθεια που προσέφεραν στους πρόσφυγες κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Πολωνία, το ζευγάρι μετακόμισε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1920, με σκοπό να βοηθήσει 150.000 Έλληνες πρόσφυγες που διέφυγαν από τις τουρκικές διώξεις.
Στο διάστημα αυτό, το μικρό παραθαλάσσιο χωριό της Ουρανούπολης, στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής, δημιουργήθηκε από πρόσφυγες που το 1923 ήρθαν από την Μικρά Ασία, από τα Μαρμαρονήσια και την Καισαρεία, φέρνοντας μαζί τους την τέχνη της ταπητουργίας και της ύφανσης. Το ζευγάρι έσωσε το χωριό από την πείνα, με την ανάπτυξη μιας οικοτεχνίας ύφανσης χαλιών με το όνομα «Τα Χαλιά Πύργος». Καθώς οι πρόσφυγες δεν είχαν τις κατάλληλες τεχνικές, η κυρία Λοκ τους βοήθησε να φτιάξουν ένα εργαστήρι αργαλειών στο οπλοστάσιο του Πύργου, δείχνοντάς τους καινούργιες τεχνικές. Το αποτέλεσμα ήταν όμορφα χειροποίητα χαλιά, υφασμένα από γούνα κατσίκας. Αρχικά, ως σχέδια χρησιμοποιούσαν τα βυζαντινά μοτίβα από τοιχογραφίες και χειρόγραφα, που φωτογραφήθηκαν από τον κ.Λοκ σε διάφορα μοναστήρια του Αγίου Όρους.
Η κ. Λοκ δίδαξε τους κατοίκους του χωριού πως να βάφουν με φυσικά χρώματα που έφτιαχνε η ίδια από λουλούδια. Έτσι στο μικρό χωριό, που από το 1018 ανήκε στη μονή Βατοπεδίου και ονομαζόταν Προσφόριον, γεννήθηκε η τέχνη της ταπητουργίας, κάτι που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της ζωής των χωρικών. Τα γνωστά «χαλιά Ουρανούπολης» πουλιόνταν σε υψηλές τιμές στην αγορά της Αθήνας.
Το 1928, το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο παλιό βυζαντινό πύργο του χωριού, γεγονός που σημάδεψε την ιστορία της Ουρανούπολης. Ο διάσημος πύργος, που ήταν το βασικό κτίριο του μετοχίου Προσφόριον της μονής Βατοπεδίου, χτίστηκε πριν από το 1344, φιλοξένησε τον Επίσκοπο Θεσσαλονίκης, Ιωάννη Παλαιολόγο, το 1379, και το 1986 ο Πύργος μαζί με τον αρσανά περιήλθε στην κατοχή του Υπουργείου Πολιτισμού. Tο ζεύγος διέμεινε στο Πύργο μέχρι το θάνατό τους (1952 και 1982 αντίστοιχα).
Η κατασκευή χειροποίητων χαλιών στην Ουρανούπολη συνέχισε μέχρι το θάνατο της Τζόις Λοκ, το 1982.
Πώς γίνεται να ξεχαστεί μια τέτοια φιλανθρωπική ιστορία;
«Ως Έλληνες της Αυστραλίας, ποτέ δεν έχουμε προωθήσει την ιστορία των Λοκ εδώ. Ήμασταν εντελώς απορροφημένοι με άλλα πράγματα, αντί με την πραγματική κληρονομιά των Ελλήνων και Αυστραλών που μοιραζόμαστε. Όταν ο ελληνικός λαός χρειαζόταν βοήθεια, το ζευγάρι Λοκ ήταν εκεί, στην άλλη άκρη του κόσμου, να τον βοηθήσει. Ποτέ δεν επέστρεψαν στην Αυστραλία και ο τάφος τους βρίσκεται στην Ελλάδα» λέει ο δρ Διαμάντης.
«Το ζευγάρι Loch είναι η άλλη όψη του νομίσματος – από τη μία πλευρά είναι η ελληνική διασπορά στην Αυστραλία, από την άλλη – οι Αυστραλοί στην Ελλάδα. Αυτή η ιστορία συμπληρώνει όσα έχουμε κάνει εμείς οι Έλληνες στην Αυστραλία, τα τελευταία 200 χρόνια. Η προσφορά των Λοκ συμπληρώνει την αυστραλιανή ιστορία μας» καταλήγει.ΠΗΓΗ.troktiko.eu
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου